Feestdagen en (ernstig) astma: prikkels vermijden zonder te moeten missen

De feestdagen staan voor warmte, gezelligheid en samen zijn. Maar voor mensen met (ernstig) astma kan deze periode ook extra uitdagend zijn. In december komen namelijk veel prikkels samen, zoals etensgeuren, warme ruimtes, een kerstboom, (geur)kaarsen en een volle huiskamer. Deze combinatie kan de luchtwegen gevoeliger maken, waardoor je meer last kunt krijgen van je astma. Gelukkig kun je met een paar aanpassingen volop meedoen — mét meer lucht en minder klachten

Waarom je tijdens de feestdagen meer last van je (ernstig) astma kan hebben

Tijdens de feestdagen worden meerdere prikkels tegelijkertijd blootgesteld aan de longen. Sommige mensen reageren sterk op kook- en bakgeuren, terwijl anderen juist last krijgen van warme, slecht geventileerde ruimtes of van geur- en rookdeeltjes. Veelvoorkomende prikkels zijn: 

• Sterke kook- en bakgeuren (zoals gourmetten) 

• Warme, volle ruimtes met weinig ventilatie 

• (Geur)kaarsen of luchtverfrissers 

• De geur en het stof van een echte kerstboom 

• Warmte van een haard of kachel 

Niet iedereen met (ernstig) astma reageert op dezelfde triggers. Het helpt om vooraf te weten welke prikkels bij jou klachten veroorzaken. Daardoor kun je gerichter maatregelen nemen en je omgeving vooraf informeren

Waarom ventileren essentieel is tijdens de feestdagen

Ventilatie is één van de belangrijkste manieren om klachten te voorkomen. Frisse lucht verlaagt de concentratie van bakdampen, rookdeeltjes, warmte en geurtjes in huis. Tijdens het koken of gourmetten kan het al enorm schelen om af en toe een raam op een kier te zetten of de afzuiging goed te gebruiken. Een luchtzuiveraar of airco in ventilatiestand helpt daarbij extra. 

Veel mensen met astma herkennen dat “volle” gevoel op de borst dat ontstaat in warme woonkamers met veel mensen. Even naar buiten, een rustige kamer opzoeken of kort pauzeren kan hierbij direct verlichting geven

Tips om de feestdagen ontspannen door te komen

Met een paar eenvoudige stappen kun je klachten verminderen en toch volop meedoen. Hieronder vind je enkele tips: 

• Neem je medicatie op tijd in: gebruik je onderhoudsmedicatie zoals voorgeschreven en vraag vooraf aan je arts of specialist of het verstandig is om je zo nodig medicatie bij prikkelrijke momenten (zoals gourmetten) paraat te hebben of vooraf te gebruiken. 
• Kies een rustige plek om te gaan zitten: ga bewust wat verder van de keuken, haard, kaarsen of het gourmetstel zitten. Vraag eventueel om een plek bij een deur of raam zodat je makkelijk even naar buiten kunt. 
• Geef je grenzen aan: zeg bijvoorbeeld: “Ik ga even naar buiten voor frisse lucht” of “Ik neem een kort momentje om op adem te komen.” Dit helpt voorkomen dat klachten zich opbouwen. 
• Houd het binnenklimaat prettig: vraag of de verwarming één graadje lager mag of zet zelf een raam op een kier. Frisse en iets koelere lucht maakt een warme, volle kamer vaak meteen minder benauwend. 
• Herken en reageer op signalen van je lichaam: merk je dat je meer hoest, druk op je borst voelt of sneller benauwd raakt? Neem dan meteen een pauze, pak zo nodig je medicatie erbij en zoek een rustiger of koeler plekje op. 

Samen met familie of vrienden kun je vooraf bespreken welke kleine aanpassingen helpen. Denk aan een raam dat open kan, geurkaarsen die worden weggelaten of het kiezen voor een kunstkerstboom in plaats van een echte boom. Vaak zijn het juist de kleine dingen die een groot verschil maken

Herkenning: je bent niet de enige

Voor veel mensen met astma kan december gezellig zijn, maar ook prikkelrijk. Soms is het nodig even naar buiten te gaan voor frisse lucht, iemand te vragen de kaarsen uit te doen of een rustig plekje op te zoeken om medicatie te nemen.
Door open te zijn over wat jij nodig hebt, merk je vaak dat je omgeving graag meedenkt en rekening houdt met je gezondheid, zodat jij zonder zorgen kunt deelnemen aan de feestelijke momenten

Samen genieten

De feestdagen hoeven niet perfect te zijn om mooi te zijn. Door prikkels te herkennen, goed naar je lichaam te luisteren en met je omgeving afspraken te maken, kun je de decembermaand met meer lucht en minder stress doorkomen. De focus blijft zo op waar het uiteindelijk om draait: samen zijn, plezier maken en fijne herinneringen creëren. 

Heb jij zelf tips die jou helpen om de feestdagen door te komen met (ernstig) astma?

Deel je ervaring dan op onze Facebook- of Instagrampagina. Zo helpen we elkaar de feestdagen lichter en aangenamer te maken!