Soorten astma

Er is niet één soort astma. Deze ziekte kan bij iedereen anders verlopen. Zo heb je topsporters met astma die wereldtitels halen. In groot contrast daar tegenover staan de mensen die arbeidsongeschikt zijn door hun astma. Zij leven dagelijks met de grote gevolgen van hun vorm van astma. Een blokje om is voor hen al ver.

Welke soorten astma zijn er?

De indeling van astma in soorten is complex en gebeurt aan de hand van verschillende maatstaven (zoals de ernst van de klachten, de rol van allergieën of het fenotype). Je kunt daardoor ook meerdere soorten astma tegelijk hebben. Verschillende vormen van astma, vragen om verschillende behandeling. Daarom is het belangrijk om te weten welk soort astma je hebt.

Soms ervaren mensen, ondanks het gebruik van astmamedicatie, klachten die lastig onder controle te krijgen zijn en/of herhaaldelijke longaanvallen. In die gevallen spreken we vaak over moeilijk behandelbaar astma of ernstig astma. Hoewel deze termen soms door elkaar worden gebruikt, is er een belangrijk verschil.

Ernstig astma

Ernstig astma is een zwaardere vorm waarbij de luchtwegontsteking en klachten zo heftig zijn dat zelfs met optimale behandeling de klachten blijven bestaan of vaak terugkomen. Mensen met ernstig astma hebben vaak hogere doseringen medicijnen nodig en soms speciale aanvullende behandelingen, zoals biologicals of klinische longrevalidatie. Het is belangrijk dat deze patiënten onder behandeling zijn van een longarts met aandachtsgebied ernstig astma en worden besproken in een regionaal overleg (MDO). Alleen mensen met ernstig astma komen in aanmerking voor bijvoorbeeld behandeling met biologicals.

Andere soorten astma

Naast bovenstaande manieren van indelen van astma, zijn er ook specifieke vormen van astma. Dit zijn bijvoorbeeld allergisch en niet-allergisch astma. Bij deze indeling speelt de aan- of afwezigheid van allergieën bij de persoon met astma een rol. Daarnaast kun je ook inspanningsastma hebben. Bij deze vorm van astma heb je klachten tijdens of vlak na (zware) fysieke inspanning. Ten slotte heb je ook nog beroepsastma en adult-onset astma. Bij beroepsastma worden de klachten veroorzaakt door een bepaald beroep of specifieke werkzaamheden. Adult-onset astma betekent dat de astmaklachten pas op latere leeftijd (na het achttiende levensjaar) zijn ontstaan.

Ten slotte kan astma ook ingedeeld worden op basis van het fenotype. Hierbij wordt gekeken naar het soort ontsteking dat de astmaklachten veroorzaakt en welke type cellen daarin een rol spelen. Er wordt hierbij onderscheid gemaakt tussen eosinofiel astma en neutrofiel astma.

1. Goed gecontroleerd astma

• • Je hebt weinig tot geen klachten overdag.
  • Je hebt zelden of nooit last van benauwdheid, piepende ademhaling of hoesten.
  • Je slaapt ‘s nachts niet of nauwelijks minder door astma.
  • Je hebt geen of weinig beperkingen in dagelijkse activiteiten.
  • Je hebt weinig of geen gebruik van een ‘noodmedicatie’ (zoals een inhalator/puf voor snelle verlichting/luchtwegverwijding).

2. Gedeeltelijk gecontroleerd astma

1. • Je hebt af en toe klachten zoals hoesten of benauwdheid, maar deze zijn nog wel te verdragen.
   • Soms word je ‘s nachts wakker door astma.
   • Je hebt soms beperkingen in activiteiten.
   • Je gebruikt af en toe noodmedicatie.

3. Onvoldoende gecontroleerd astma

• • Je hebt regelmatig klachten overdag.
  • Je bent vaak ’s nachts wakker door benauwdheid of hoesten.
  • Je hebt veel beperkingen in dagelijkse activiteiten, zoals sporten of werken.
  • Je bent vaak afhankelijk van noodmedicatie.
  • Dit kan wijzen op dat je behandeling aangepast moet worden.

Je kan je astmacontrole zelf bepalen via de Astma Test of ACQ. Blijkt er uit deze vragenlijsten dat je astmacontrole beter kan? Neem dan contact op met je zorgverlener.