Digitale inhalatoren: wat, waarom en wanneer?

Alles om ons heen wordt steeds meer digitaal. Denk aan de telefoon, de tv, de radio en jawel, ook in de astma zorg staat het niet stil: Inhalatoren worden namelijk ook steeds meer digitaal en kunnen binnenkort herinneringen sturen, inhalatie techniek ondersteuning geven en mogelijk zelfs longaanvallen zien aankomen. In dit artikel beschrijven we deze nieuwe digitale inhalatoren, ook wel “smart inhalers” genoemd.

Wat zijn digitale inhalatoren?

Digitale inhalatoren zijn inhalatoren die kunnen meten wanneer, en soms ook op welke manier een inhalator is gebruikt. Er zijn veel verschillende soorten digitale inhalatoren in ontwikkeling. Bij sommige inhalatoren zijn sensoren ingebouwd in de inhalator en bij andere inhalatoren is een opzetstuk op de normale inhalator nodig. De digitale inhalatoren verschillen in wat ze kunnen meten en wat ze aan ondersteuning aan de gebruiker sturen. Vrijwel alle digitale inhalatoren kunnen meten wanneer de inhalator is gebruikt, en daarnaast kunnen enkele digitale inhalatoren meten hoe goed de inhalator is gebruikt, dus of de juiste inhalatie techniek is toegepast. Denk hierbij aan de duur van de inhalatie, de snelheid, kracht en volume van de inhalatie, de houding van de inhalator tijdens het gebruik, en het lang genoeg inhouden van de adem na de inhalatie. De meeste digitale inhalatoren worden gebruikt in combinatie met een applicatie op de telefoon waarbij de gebruiker herinneringen (als de inhalatie vergeten wordt) en feedback ontvangt over het medicatiegebruik. Sommige digitale inhalatoren kunnen mogelijk zelfs de inhalatie gegevens gebruiken om longaanvallen te zien aankomen, maar studies moeten dit nog bevestigen.

Naast digitale inhalatoren is er ook een digitale voorzetkamer in ontwikkeling. De eerste studie resultaten van deze digitale voorzetkamer lijken veelbelovend: na 1 maand gebruik en persoonlijke feedback zag men 35% vermindering in inhalatie techniek fouten. Grotere en langere studies moeten echter bevestigen of minder inhalatie fouten ook tot betere uitkomsten leidt. Daarom wordt in 2023 een vervolgstudie gestart waarbij mensen met ernstig astma voor één jaar worden gemonitord met de digitale voorzetkamer om te kijken naar longaanvallen, kwaliteit van leven en orale steroïden gebruik.

Wat zijn de voordelen van digitale inhalatoren?

Het gebruik van digitale inhalatoren heeft verschillende voordelen. Een groot voordeel is de persoonlijke feedback die mensen kunnen ontvangen op hun eigen medicatiegebruik. Het geeft daarmee meer eigen regie over het medicatiegebruik en hoe dit verbeterd kan worden. Voor veel mensen kunnen de automatische herinneringen ook handig zijn. De gebruikersdata van de digitale inhalator kunnen indien gewenst worden gedeeld met zorgverleners tijdens een consult in het ziekenhuis of bij de huisarts zodat die meer persoonsgerichte zorg kan bieden. Bovendien kan de toekomstige mogelijkheid om longaanvallen te voorspellen met behulp van digitale inhalatoren, wellicht helpen om een longaanval te voorkomen door tijdig contact op te nemen met zorgverleners.

Een blik in de toekomst

Op dit moment is er nog maar één digitale inhalator beschikbaar in Nederland. Deze digitale inhalator bestaat uit een klein opzetstuk op de gebruikelijke inhalator van de patiënt en kan meten wanneer de inhalator is gebruikt. Deze digitale inhalator kan een geluid afspelen op een ingestelde tijd als herinnering, om te helpen de medicatie op tijd in te nemen. Door een koppeling aan een applicatie op de telefoon kan de gebruiker ook klachten bijhouden. Naar verwachting volgen er de komende jaren meer verschillende digitale inhalatoren of voorzetkamers zodat meer mensen profijt kunnen hebben van digitale inhalatoren.

In de tussentijd moet nog veel onderzoek gedaan naar de lange termijn voordelen van digitale inhalator en/of voorzetkamers. Ook de gebruiksvriendelijkheid en kosten-effectiviteit van deze digitale inhalatoren wordt verder onderzocht.

Door: Amber A. Eikholt¹ en Job F.M. van Boven¹

¹ Universitair Medisch Centrum Groningen